Nóż tokarki to narzędzie skrawające stosowane w procesie toczenia. Proces ten polega na obrabianiu cylindrycznych lub stożkowych przedmiotów na tokarce. Nóż tokarki jest narzędziem, które przesuwając się wzdłuż przedmiotu obrabianego, usuwa materiał, doprowadzając go do pożądanej formy.
Nóż tokarki składa się z trzonka oraz głowicy, na której osadzona jest płytką skrawającą. Płytki skrawające mogą mieć różne kształty i wymiary, w zależności od rodzaju obrabianego materiału oraz kształtu i wielkości przedmiotu obrabianego.
Najczęściej stosowane płytki skrawające to:
Podczas procesu toczenia, nóż tokarki przesuwany jest wzdłuż osi obrabianego przedmiotu, obracającego się wokół własnej osi. W wyniku tego ruchu, płytki skrawające zaczynają usuwać materiał z powierzchni przedmiotu obrabianego, dając mu pożądany kształt i wymiary.
Nóż tokarki jest niezbędnym narzędziem w obróbce skrawaniem, a jego zastosowanie jest szerokie i zróżnicowane. Przy pomocy noża tokarki można obrabiać różne rodzaje materiałów, takie jak metale (np. stal, żeliwo, aluminium), tworzywa sztuczne, drewno i ceramika. Obrabiane przedmioty mogą mieć różne kształty i wymiary, od prostych wałów i trzpieni po skomplikowane kształty, takie jak koła zębate, profile zewnętrzne i wewnętrzne, a nawet specjalistyczne elementy używane w przemyśle lotniczym, medycznym czy motoryzacyjnym.
Warto zwrócić uwagę, że praca z nożem tokarki wymaga dużej precyzji oraz doświadczenia ze strony operatora, ponieważ błędy mogą prowadzić do uszkodzenia narzędzia, przedmiotu obrabianego lub całego procesu obróbki. Dlatego też, obsługa tokarki i noża tokarki powinna być przeprowadzona przez doświadczoną i odpowiednio przeszkoloną osobę.